Hoe herken je rioolvliegjes en wat kun je er tegen doen?

Rioolvliegjes, ook wel motmuggen genoemd, bevinden zich voornamelijk in riolen en afvoerleidingen. Omdat ze zich razendsnel voortplanten heb je zo een plaag in huis. Bij veel huishoudens manifesteert de plaag zich in en rondom een gootsteen, bijvoorbeeld in de keuken of badkamer. De beestjes voeden zich met achtergebleven resten die in de afvoerleiding zitten vastgekleefd. Vooral zomerse temperaturen vinden de rioolvliegjes fijn, daarnaast planten ze zich nóg meer voort wanneer de kraan niet gebruikt wordt. Na een lange vakantie komt het dan ook regelmatig voor dat bij thuiskomst je huis onder de motmuggen zit. Gelukkig zijn er genoeg mogelijkheden om er snel vanaf te komen. Vooral de reiniging van het riool en/of afvoerleidingen zal wonderen doen.

Uiterlijke kenmerken

Omdat er doorgaans veel verschillende soorten vliegjes, mugjes en motten in huizen vliegen is het soms moeilijk in te schatten of het nou om rioolvliegjes of andere diertjes gaat. Het bijtijds herkennen van de motmuggen kan je een hoop narigheid schelen. Des te eerder je begint met de bestrijding, des te eerder ben je van de plaag af. Allereerst zijn rioolvliegjes ontzettend klein, ongeveer 4 millimeter, daarnaast zijn ze donkergrijs of lichtzwart. De vleugeltjes zijn een beetje rond en behaard. Vooral het hebben van haartjes is een bijzonder kenmerk waardoor je kunt zien dat je te maken hebt met rioolvliegjes in plaats van bijvoorbeeld fruitvliegjes of gewone muggen. Een ander kenmerk is dat het lijfje kleiner is dan de vleugels en ze in tegenstelling tot gewone muggen geen angel hebben en dus niet kunnen steken. Ook herken je rioolvliegjes aan hun relatief lange, harige antennes op hun kopje en aan het feit dat ze niet super goed kunnen vliegen. Ze zijn dan ook meer in de gootsteen te vinden dan daadwerkelijk in de lucht.

Waar komen rioolvliegjes op af?

De naam ‘riool’vliegjes hebben ze niet voor niets. Ze houden van plekken die mensen doorgaans vies vinden, zoals afvoerputjes- en leidingen en gootstenen in de keuken of  badkamer. Verwar je niet met fruitvliegjes die je doorgaans veel in en nabij prullenbakken vindt of met gewone muggen die niet specifiek ergens op af komen. Motmuggen houden van vochtige, warme plekjes waar wat te halen valt in de vorm van voedsel. In gootstenen en leidingen bij de keuken zijn vaak veel overgebleven etensresten of schimmelvorming te vinden. Vaak vastgekoekt in het afvoerputje en in de leiding zelf. Soms zo klein dat het met het blote niet te zien is. Hierom is het zaak om je goot en de gootsteenleidingen goed schoon te houden. Later dit artikel komen we daarop terug. In badkamers komen ze vooral af op de vochtigheid en de schimmels die daar vaak voorkomen. Als je de vliegjes hun gang laat gaan planten ze zich razendsnel voort. Een vrouwtje legt namelijk in gunstige omstandigheden honderden eitjes per dag. Stilstaand water is ook vragen om moeilijkheden, bijvoorbeeld als je een pan te lang in de week zet of als je vergeet af te wassen wanneer je voor onbepaalde tijd weg gaat.

Wil je zeker weten of motmugjes uit je gootsteen komen? Plak dan voor het slapengaan een stukje tape of plakband op het afvoerputje met de plakrand naar beneden. Als er de volgende dag vliegjes aan vast zitten weet je zeker dat ze daar vandaan komen.

Bestrijding

Als het goed is ben je nu klaar met stap 1 en weet je zeker dat je te maken hebt met rioolvliegjes en niet met ander vliegend ongedierte. Afhankelijk de ernst en omvang van de plaag kun je kiezen voor het inschakelen van ongediertebestrijding of het zelf bestrijden. Als de rioolvliegjes in grote hoeveelheden je huis ‘overnemen’ kun je het best direct de ongediertebestrijding inschakelen. Binnen 24 uur helpen ze je vaak en ben je direct af van alle vliegjes. Heb je bijvoorbeeld maar op een plek in je huis last van motmuggen, dan kun je proberen om de vliegjes zelf uit te schakelen.

Zelf bestrijden

Omdat motmuggen zoals gezegd vaak op viezigheid afkomen is het zaak om de boel eens even grondig te reinigen. Om te beginnen kun je het best 5 liter of meer kokend water door de afvoer laten stromen. Dit haalt de eerste restjes weg. Je kunt hier soda, dikke bleek of azijn bijvoegen om het effect groter te maken. Als het goed is wordt de leiding nu een stuk schoner en gaan de vliegjes een andere plek zoeken. Ook kun je bij de supermarkt een fles gootsteenontstopper kopen, hier zitten ook chemische middelen in die ervoor zorgen dat alles schoongespoeld wordt. Na het reinigen kun je voor de zekerheid nog wat insectenspray in de gootsteen en leiding spuiten. Om de zichtbare rioolvliegjes te doden kun je het best gebruik maken van een stofzuiger, vliegenmepper of insectenspray. Als je zo iedere kamer en goot van je huis langs gaat is de kans aanwezig dat je leidingen weer schoon zijn en je ontsnapt bent aan een grotere muggenplaag. Toch komt het regelmatig voor dat de plaag zo hardnekkig is dat het zelf bestrijden niet werkt. In die gevallen dien je de ongediertebestrijding in te schakelen.

Laten bestrijden

Een grote plaag rioolvliegjes zelf bestrijden is haast niet te doen, omdat er altijd nog wel overgebleven nestjes met eitjes zijn blijven plakken. Hier komen weer honderden vliegjes uit die vervolgens weer eitjes gaan leggen. Zo krijg je een razendsnel kettingeffect dat voor een volgende plaag zorgt. Daarom is het dan het slimst om een professional in te schakelen. Deze ongediertebestrijders gaan vaak met een minicamera te werk die in de leidingen gaat om zo te achterhalen waar de meeste slibophopingen en/of eitjes zitten. Bovendien gaan ze alle leidingen langs of er niet ergens iets verstopt zit. Vaak is dat de oorzaak van veel rioolvliegjes. Naast een camera als hulpmiddel maken professionals ook vaak gebruik van rookvorming in leidingen om te kijken of er ergens een verstopping zit. Als de hotspots gevonden zijn wordt alles doelgericht verwijderd en gereinigd om een volgende plaag te voorkomen. Bovendien reinigen ze vaak de rest van de leiding om om er zeker van te zijn dat alle motmuggen en eitjes verwdijnen

De kosten om professionals in te huren lopen heel erg uiteen. Als eerst hangt het af van de grote van de plaag. Als het in een groot restaurant zit is het vanzelfsprekend duurder dan een kleine plaag in een flat. Daarnaast lopen de kosten ook op wanneer de kern van de plaag diep in de leidingen zit verscholen. Het vergt dan meer arbeid om daarbij te komen en het te reinigen. Bij vrijwel alle ongediertebestrijdingen kun je een gratis offerte aanvragen, waardoor je snel de prijs te weten komt.

Conclusie

Rioolvliegjes/motmuggen hebben verschillende uiterlijke kenmerken zoals: de zwart/grijze kleur, haar op de vleugels, de grote van ongeveer 4 millimeter, de driehoekige vorm, antennes op hun kopje en ze hebben geen angel waarmee ze kunnen steken. Bovendien zijn ze slecht in vliegen en dus vooral in of op een goot te vinden. Je vind ze vooral bij leidingen, gootstenen, schimmelvormingen in badkamers en riolen. Als je zeker weet dat het om rioolvliegjes gaat kan de bestrijding beginnen. Je kunt het eerst zelf proberen door hardnekkige middelen als: azijn, bleek, soda of gootsteenreiniger door de goot te laten spoelen in combinatie met kokend water. Wanneer dat niet helpt kun je het beste professionele ongediertebestrijders inhuren. Op basis van de locatie, ernst en omvang van de plaag worden de kosten bepaald. Bij bijna alle ongediertebestrijders kun je online gratis een offerte aanvragen.

Dit artikel is geschreven door Dion Smits

Altijd op zoek naar antwoorden. Schrijft commercieel, journalistiek en persoonlijk. Gek op bluesmuziek, natuur, columns en FC Barcelona.

LinkedIn