Wat kun je doen tegen nagelbijten bij kinderen?

Nagelbijten is een veelvoorkomende gewoonte bij kinderen, die vaak jarenlang volgehouden wordt. Sommige kinderen leren het af, terwijl andere ook in hun volwassen leven nog stevig blijven nagelbijten. Het bijten op de nagels is een vervelende gewoonte die kan leiden tot wondjes aan de vingers, ontstoken nagelriemen, en nagels die steeds korter worden gekloven tot er haast niets meer van over is. Omdat nagelbijten een lastige gewoonte is om vanaf te komen, is het belangrijk dat je zo vroeg mogelijk begint met het afleren van het gedrag. Eigenlijk al zodra je opmerkt dat een kind op zijn of haar nagels bijt. Hoe je dat het beste aan kunt pakken? In dit artikel leggen we je uit waarom een kind op zijn of haar nagels bijt en krijg je ook nog eens 10 tips om het nagelbijten tegen te gaan.

Waarom beginnen kinderen met nagelbijten?

Veel kinderen beginnen met nagelbijten als ze rond de 3 of 4 jaar oud zijn. Het is vaak een manier om met spanning, frustraties of opwinding om te gaan. Een kind kan bijvoorbeeld een vorm van stress ervaren door overprikkeling, of een kind kan het vooral gaan doen als hij of zij moe is. Maar ook verveling of het zoeken van afleiding kan een reden zijn voor een kind om op zijn of haar nagels te gaan bijten. Ook een veel voorkomende reden is een ouder, broer, zus of bijvoorbeeld een klasgenootje die het ook doet. De imitatie van dat gedrag kan ervoor zorgen dat een kind al snel dezelfde gewoonte ontwikkelt.

Waarom is nagelbijten geen goed idee?

Nagelbijten lijkt wellicht een onschuldige bezigheid, maar eigenlijk is dat het niet. Bedenk je even waar het kind gedurende de dag allemaal met zijn of haar vingers aanzit, en bedenk je vervolgens dat het kind diezelfde vingers in zijn of haar mond stopt. De bacteriën die op de handen van je kind ronddwaalden, komen zo in de mond terecht. Nagelbijten is dus vooral niet erg hygiënisch, en daarnaast zien de afgekloven nagels er ook niet zo fris uit. Het te kort afbijten van de nagels kan zelfs voor ontstekingen aan de vingertoppen zorgen. Het beste is dus om je kind zo snel mogelijk af te leren om op zijn of haar nagels te bijten.

Hoe kun je een kind afleren om op zijn of haar nagels te bijten?

Omdat het nagelbijten geen prettige gewoonte is, is het verstandig om het nagelbijten zo jong mogelijk weer af te leren. En dat klinkt een stuk makkelijker dan het is. Gewoontes zijn namelijk erg lastig om af te leren, vooral omdat het vaak handelingen zijn die haast onbewust gebeuren. Daarom zal je als ouder zijnde oplettend moeten zijn om je kind te ondersteunen in het afleren van het bijten op zijn of haar nagels. Hieronder geven we je een aantal handige tips en laten we je ook gelijk weten wat je beter niet kunt doen.

1. Achterhaal de oorzaak

Om erachter te komen waarom jouw kind op zijn of haar nagels bijt, is het handig om dat gedrag te observeren. Door in de gaten te houden op welke momenten het kind op zijn of haar nagels bijt, kun je ook achterhalen waar het mogelijk door komt. Wanneer je weet wat het gedrag van je kind triggert, kun je het probleem makkelijker aanpakken. Gaat jouw kind bijvoorbeeld op zijn of haar nagels bijten wanneer het een vorm van stress ervaart? Of juist uit verveling? Of van vermoeidheid? Door de oorzaak te achterhalen, kun je deze aanpakken. Zorg bijvoorbeeld voor afleiding of alternatieven op het moment dat een kind normaal zou gaan nagelbijten, zodat het gedrag op die manier voorkomen kan worden.

2. Word niet boos

Boos worden op een kind als je hem of haar betrapt op nagelbijten, is nooit een goed idee. Het zal alleen maar averechts werken. Niet alleen loop je hierdoor het risico dat het kind het stiekem zal gaan doen, maar het kind kan ook een enorm schuldgevoel gaan ontwikkelen die in relatie staat met het nagelbijten.

3. Wees eerlijk

Sommige ouders proberen hun kind een vervelende gewoonte af te leren door ze bang te maken. ‘Niet in je neus peuteren, straks zit je vinger vast.’ Of: ‘Niet scheel kijken, want straks blijven je ogen zo staan.’ Dat soort opmerkingen lijken misschien dé manier om een kind te laten stoppen met bepaald gedrag, maar naast dat het vaak niet werkt, is het ook niet handig. Probeer je kind dus vooral niet af te schrikken met verhalen over nagels die allemaal in de buik blijven zitten, of iets dergelijks. Hierdoor kan het kind bang worden als het per ongeluk toch op zijn of haar nagels heeft gebeten. Leg in plaats daarvan eerlijk uit waarom het niet goed is om op je nagels te bijten, zonder daar allerlei rare verhalen aan vast te hangen.

4. Knip de nagels kort

Wanneer de nagels van je kind kortgeknipt zijn, zal hij of zij minder snel de behoefte hebben om erop te bijten. Er valt immers weinig te bijten. Daarom is het handig om de nagels van je kind regelmatig bij te knippen, zodat ze niet lang genoeg worden om op te bijten. Het beste is om de nagels daarna glad te vijlen, zodat de kans kleiner is dat er haakjes of scheurtjes ontstaan waar het kind dan op kan bijten of aan kan trekken. Het knippen van de nagels kan bij sommige kinderen nogal een uitdaging zijn, daar lang niet alle kinderen daar blij van worden. Probeer het toch op de een of andere manier voor elkaar te krijgen om die nageltjes bij te knippen, daar dat echt kan helpen in het afleren van het nagelbijten.

5. Lak de nagels van je kind

Wanneer je de nagels van een kind in een mooie kleur lakt, zal het kind er minder snel op gaan bijten. Dit komt mede doordat de nagellak er door het bijten af zal gaan, waardoor het er niet meer mooi uitziet. Daarnaast is de smaak van nagellak ook niet erg lekker, waardoor het bijten op de nagels een stuk minder aantrekkelijk is. Eventueel zou je ook gewoon voor doorzichtige nagellak kunnen kiezen, wanneer je een kind hebt dat geen gekleurde nagellak op wil. Er bestaat ook speciale nagellak die het bijten op de nagels tegen moet gaan door de vieze smaak die eraan zit, maar het gebruik daarvan wordt bij jonge kinderen vaak afgeraden. Voor meer advies daarover zou je het beste even langs kunnen gaan bij een goede drogist.

6. Zorg voor afleiding

Zodra je ziet dat je kind zijn of haar vingers in de mond stopt, dan is het tijd om hem of haar af te gaan leiden. Doe dit door iets te ondernemen waarbij het kind zijn of haar vingers nodig heeft. Ga tekenen, verven, puzzelen, spelen met Lego, of iets anders wat het kind leuk vindt. Ook eten, bijvoorbeeld een appeltje of iets dergelijks, kan hier een goed idee zijn. Zorg in ieder geval dat je kind iets te doen heeft, waardoor hij of zij geen tijd heeft om te nagelbijten.

7. Plak pleisters om de vingers

Pleisters kunnen ook een middel zijn om een kind ervan te weerhouden om te gaan nagelbijten. Je kunt kiezen voor simpele pleisters, maar het is voor je kind waarschijnlijk leuker als je pleisters koopt die mooi zijn. Misschien pleisters met Disneyfiguren erop, of pleisters in vrolijke kleuren. Plak de pleisters over de vingertoppen, zodat het kind niet bij zijn of haar nagels kan.

8. Beloon je kind

Voor sommige kinderen werkt een beloningssysteem erg goed, wanneer je het kind probeert te laten stoppen met nagelbijten. Zo kun je bijvoorbeeld een sticker of andere beloning geven voor elke dag dat een kind niet op zijn of haar nagels bijt.

9. Bied een alternatief

Wat ook kan helpen, is je kind een alternatief bieden. Leer het kind bijvoorbeeld aan om een vuist te maken, wanneer het de behoefte voelt om op zijn of haar nagels te bijten. Het knijpen in een stressballetje kan ook erg goed werken.

10. Zit er niet te veel bovenop

Iedere keer wanneer je kind op zijn of haar nagels bijt heel hard ‘uh’ roepen, of de vingers zelfs uit de mond trekken, is geen goed idee. Natuurlijk mag je dat wel af en toe doen, maar niet de hele tijd, en zeker niet zonder dat je geprobeerd hebt om de oorzaak van het nagelbijten aan te pakken. Zorg er daarom voor dat je weet wanneer je kind de neiging heeft om op zijn of haar nagels te bijten, en voorkom dat door afleiding te bieden. Daarmee zal je het grootste gedeelte van het probleem al aanpakken. Bijt het kind tussendoor toch nog een keertje (gedachteloos) op zijn of haar nagels, dan kun je dit natuurlijk wel zeggen.

Je kind laten stoppen met nagelbijten

In dit artikel heb je een aantal handige tips gekregen die je kunnen helpen om jouw kind te laten stoppen met nagelbijten. Maar vergeet niet dat nagelbijten een hardnekkige gewoonte is, en hardnekkige gewoontes leer je helaas niet zo snel af. Daarom is het belangrijk om geduld te hebben. Bij sommige kinderen is het gedrag tijdelijk en waait het vanzelf weer over, en bij andere kinderen is het écht heel lastig om het gedrag af te leren. Zorg er in ieder geval voor dat het afleren van het nagelbijten geen enorm stresspunt op zich wordt voor het kind, omdat je daardoor de kans loopt dat het gedrag alleen maar erger wordt.

Dit artikel is geschreven door Nadine Swagerman

Schrijft met plezier over de meest uiteenlopende onderwerpen. Heeft een eigen tekstbureau en is daarnaast auteur. Houdt van eten, muziek, series en lezen. En trekt in haar vrije tijd het liefst de natuur in met haar hond.

Website